|  ISSN: 2687-5314

Orjinal Araştırma Makalesi | Anadolu Türk Eğitim Dergisi 2021, Cil. 3(1) 109-137

Lise Öğrencilerinin İmla ve Noktalama Konularındaki Sorunlarına Yönelik Çözüm Önerileri

Tamer Yavuz, Ömer Faruk Vural, Mehmet Başaran

ss. 109 - 137   |  Makale No: ated.2021.005

Yayın tarihi: Haziran 30, 2021  |   Okunma Sayısı: 29  |  İndirilme Sayısı: 248


Özet

Bu araştırmadaki amaç, lise öğrencilerinin imla kuralları ve noktalama işaretlerinin öğreniminde yaşadıkları sorunlara dair alana uygulanabilir çözümler üretmektir. Bu amaçla çalışmada nitel araştırma yaklaşımına dayalı olgubilim (fenomenoloji) deseni kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu “kolay ulaşılabilir veya elverişli örneklem” yöntemiyle belirlenen 10 öğrenci ve 6 Türkçe/Türk dili ve edebiyatı öğretmeni oluşturmaktadır. Araştırmada veri toplama aracı olarak yarı yapılandırılmış ve yapılandırılmış görüşme formları oluşturulmuştur. Bu görüşme formları, açık uçlu olarak düzenlenmiştir. Verilerin analizi sonucunda elde edilen bulgulara göre öğretmenlerin imla ve noktalama konularındaki becerilerini artırmaları için kitaplardan, internetten, konu alanındaki uzmanlardan, sözlük ve imla kılavuzundan destek almaları; okuma çalışmaları yapmaları; günlük hayatta sıkça karşılaşılan yanlışlıkları tespit etmeleri gerekmektedir. Konuların öğretiminde ise soru-cevap etkinliklerine, konuya uygun testlere, dersin eğlenceli hâle getirilmesine, görsel sunum ve canlandırmalara, metin çalışmalarına, konuların öğrenciye sezdirilmesine ihtiyaç vardır. Konular hakkında topluma bilgi verilmeli, çeşitli yayınlar yapılmalı ve kurslar açılmalıdır. Sosyal medya ve televizyon yayınlarında gerekli denetimler yapılarak cezai işlemler uygulanmalı ve içerik ile redaksiyon düzenlemeleri yapılmalıdır. Öğrencilerin teşviki için bolca örnek ve soru çözümleri, ödevler, çeşitli aktiviteler, eğlenceli ve öğretici etkinlikler yer almalı ve öğrencide millî bilinç oluşturulmalıdır. Lise öncesinde ise öğrenciye okuma alışkanlığının kazandırılması, derslerde öğretim tekniklerinin çeşitlendirilmesi ve oyunla öğretim yararlı olacaktır.

Anahtar Kelimeler: Lise öğrencileri, İmla kuralları, Yazım kuralları, Noktalama işaretleri


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Yavuz, T., Vural, O.F. & Basaran, M. (2021). Lise Öğrencilerinin İmla ve Noktalama Konularındaki Sorunlarına Yönelik Çözüm Önerileri . Anadolu Türk Eğitim Dergisi, 3(1), 109-137.

Harvard
Yavuz, T., Vural, O. and Basaran, M. (2021). Lise Öğrencilerinin İmla ve Noktalama Konularındaki Sorunlarına Yönelik Çözüm Önerileri . Anadolu Türk Eğitim Dergisi, 3(1), pp. 109-137.

Chicago 16th edition
Yavuz, Tamer, Omer Faruk Vural and Mehmet Basaran (2021). "Lise Öğrencilerinin İmla ve Noktalama Konularındaki Sorunlarına Yönelik Çözüm Önerileri ". Anadolu Türk Eğitim Dergisi 3 (1):109-137.

Kaynakça

    Acar, Ü. (2011). Özel Servergazi lisesinde 9. ve 11. sınıf öğrencilerinin noktalama işaretleri ve yazım kurallarını kullanma oranlarının kıyaslanması (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi. (Erişim No. 286637) Akmugan, A. M. (2019). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin çalışma kitaplarında yaptıkları yazım ve noktalama hatalarının tespiti (Erzincan örneği) (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi. (Erişim No. 537611) Akpınar, B. (2010). İlköğretim 1–5. sınıflar Türkçe öğretim programları görsel okuma ve sunu öğrenme alanının değerlendirilmesi. Eğitim ve Bilim, 34(154), 37-49. Arı, G. ve Keray, B. (2012). Sekizinci sınıf öğrencilerinin noktalama işaretlerini uygulama düzeyi. Elektronik Sosyal Bilimler Dergisi, 11(42), 40-54. Arıcı, A. F. (2005). İlköğretim okullarında dil bilgisi öğretimi üzerine öğretmen görüşleri. Atatürk Üniversitesi Kazım Karabekir Eğitim Fakültesi Dergisi, (12), 52-60. Arıcı, A. F. (2006). Türkçe öğretiminde kullanılan strateji-yöntem ve teknikler. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 299-307. Arıcı, A. F. (2008). Üniversite öğrencilerinin yazılı anlatım hataları. Uludağ Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 209-220. Arıcı, A. F. (2009). İlköğretim öğrencilerinin dil bilgisi etkinliklerindeki başarılarının bazı değişkenler açısından incelenmesi. Dumlupınar Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, (24), 47-53. Atasoy, F. O. (2009). Türkçede noktalama sorunlar-çözümler-teklifler (Doktora Tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi. (Erişim No. 250927) Atasoy, F. O. (2010, Aralık). Türkçede noktalama işaretleri ile ilgili sorunlar. İ. Yazar (Der.), III. Uluslararası Dünya Dili Türkçe Sempozyumu Bildiri Kitabı içinde (ss. 116-125). İzmir: Kanyılmaz Matbaası. Avcı, E. (2006). İlköğretim 8. sınıf öğrencilerinin yaptıkları yazılı anlatım yanlışlarının incelenmesi (Muğla ili örneği) (Yüksek Lisans Tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi. (Erişim No. 191343) Baltacı, A. (2018). Nitel araştırmalarda örnekleme yöntemleri ve örnek hacmi sorunsalı üzerine kavramsal bir inceleme. Bitlis Eren Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 231-274. Bayram, Y. ve Erdemir, A. (2006). Amasya’daki ilköğretim ikinci kademe öğrencilerinin ‘imlâ kurallarını kullanma düzeyleri’ üzerine bir değerlendirme. Milli Eğitim Bakanlığı Yayınları, (171), 140-155  Bekteş, S. A. (2020). Türk dili ve edebiyatı müfredatlarının dil bilgisi çalışmaları açısından değerlendirilmesi. Anadolu Kültürel Araştırmalar Dergisi, 4(2), 186-200. Bulut, S. (2014). İmla ve telaffuz sorununda telefon ile internetin rolü. Tarih Okulu Dergisi, (17), 831-849. Bütün, M., Selçuk, M., Akadal, E. ve Gülseçen, S. (2018). Kamu spotlarının etkililiği üzerine bir araştırma. Selçuk İletişim, 11(2), 273-291. Çelebi, M. D. (2006). Türkiye’de anadili eğitimi ve yabancı dil öğretimi. Erciyes Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 1(21), 285-307. Deniz, A. (2017). Ortaokul öğrencilerinin okuma alışkanlığının geliştirilmesi üzerine Türkçe öğretmenlerinin görüşleri (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi. (Erişim No. 486355). Doğan, R. S. (2016). Edebiyat siteleri çerçevesinde sosyal medya edebiyatı (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi. (Erişim No. 443154) Doğan, Y. (2003). Türkçe öğretmenliği birinci sınıf öğrencilerinin okuma ve yazma becerileri. Türklük Bilimi Araştırmaları, (13), 181-201. Duru, S. ve Çöğmen, S. (2017). İlkokul ve ortaokul öğrencileri ile velilerin ev ödevlerine yönelik görüşleri. İlköğretim Online, 16(1), 354-365. Ekici, G. ve Akdeniz, H. (2018). Lise öğrencilerinin “ödev” kavramına ilişkin metaforik algılarının incelenmesi. Bayburt Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(25), 135-162. Erdem, H. (2007). Dokuzuncu sınıf öğrencilerinin imla ve noktalama kurallarına ulaşma düzeyi (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi. (Erişim No. 211822) Erdem, İ. ve Başaran, M. (2010). Mezun oldukları bölümlerin öğretmenlerin dilbilgisi öğretimine ilişkin görüşleri üzerinde etkisi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 321-339. Erdem, İ. ve Çelik, M. (2011). Dil bilgisi öğretim yöntemi üzerine değerlendirmeler. Electronic Turkish Studies, 6(1), 1057-1069. Eroğlu, Z. D. (2013). Öğretmen adaylarının okuma alışkanlıkları ile doğru yazma becerileri arasındaki ilişki. Electronic Turkish Studies, 8(9), 1441-1453. Gültekin, İ. (2020). “Ne evet ne hayır!” örneğinden hareketle imla ve noktalama kurallarının edebî metinlerle öğretimi. Dil ve Edebiyat Araştırmaları, (22), 11-36. Güneş, F. (2012). Testlerden etkinliklere Türkçe öğretimi. Dil ve Edebiyat Eğitimi Dergisi, 1(1), 31-42. Güneş, F. (2013). Dil bilgisi öğretiminde yeni yaklaşımlar. Journal of Language and Literature, 2(7), 71-92 Gürsoy, A. ve Aslan, M. (2011, Mayıs). Eğitsel oyunlar ve etkinliklerle yabancılara Türkçe öğretim yöntemi. 1st International Conference on Foreign Language Teaching and Applied Linguistics’te sunulan bildiri, Saraybosna. Erişim adresi: https://docplayer.biz.tr/8712933-Egitsel-oyunlar-ve-etkinliklerle-yabancilara-turkceogretim-yontemi.html Hamzadayı, E. ve Çetinkaya, G. (2013). Dikte uygulamalarının 5. sınıf öğrencilerinin yazım ve noktalama kurallarını uygulama becerilerine etkisi. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 9(3), 133-143. İpek, B. (2015). Bireyde dil bilinci. Littera Turca Journal of Turkish Language and Literature, 1(2), 33-44. İskender, H., Yiğit, F. ve Bektaş, R. (2015). Türkçe öğretmenlerinin özel alan yeterliklerine yönelik görüşlerinin çeşitli değişkenler açısından incelenmesi. Uluslar arası Türkçe Edebiyat Kültür Eğitim (TEKE) Dergisi, 4(1), 305-327. İşcan, A. ve Kolukısa, H. (2005). İlköğretim ikinci kademe dil bilgisi öğretiminin durumu, sorunları ve çözüm önerileri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 5(1), 299-308. Kalfa ve Avcı (2020). 2010-2019 Yükseköğretime geçiş sınavlarında noktalama işaretlerinin kullanımı bilgisini yoklayan soruların incelenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(1), 126- 134. Kaplan, I. (2016). İlkokul 4. sınıf öğrencilerinin noktalama işaretlerini kullanmadaki yeterlilikleri üzerine araştırma (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi. (Erişim No. 438343) Kara, M. (2010). Oyunlarla yabancılara Türkçe öğretimi. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 407-421. Karagül, S. (2010). İlköğretim 6-8. sınıf öğrencilerinin Türkçe dersi öğretim programında belirtilen yazım ve noktalama kurallarını uygulayabilme düzeyi (Yüksek Lisans Tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi. (Erişim No. 278482) Karakaş, R. ve Akın, E (2018). Yazım kuralları öğretiminde duvar yazılarından yararlanma. Anemon Muş Alparslan Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(5), 647-654. Karateke, E. (2006). Yaratıcı dramanın ilköğretim II. kademede 6. sınıf öğrencilerinin yazılı anlatım becerilerine olan etkisi (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi. (Erişim No. 191030) Kardaş, M. (2013). Birlikte öğrenme tekniğinin sınıf öğretmeni adaylarının yazılı anlatım alan bilgisi başarılarına etkisi. Mustafa Kemal Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 10(23), 81-96.  Kavcar, C. (1987). Türk dili ve edebiyatı öğretimi. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 20(1), 261-273. Kavcar, C. (2003). Türk dili ve edebiyatı programıyla ilgili yeni çalışmalar. Türklük Bilimi Araştırmaları, (13), 19-26. Kocabıyık, O. O. (2016). Olgubilim ve gömülü kuram: Bazı özellikleri açısından karşılaştırma. Trakya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 55-66. Korkut, F. (1996). İletişim becerileri değerlendirme ölçeğinin geliştirilmesi: Güvenirlik ve geçerlik çalışmaları. Türk Psikolojik Danışma ve Rehberlik Dergisi, 2(7), 18-23. Korkut, F. (2005). Yetişkinlere yönelik iletişim becerileri eğitimi. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, (28), 143-149. Kurudayıoğlu, M. ve Çelik, G. (2013). Türkçe öğretmeni adaylarının okumaya ve okuma eğitimine ilişkin özyeterlik algıları. Uşak Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 6(4), 109- 138. Kurudayıoğlu, M. ve Dölek, O. (2018). Noktalama işaretlerinin öğretimine ilişkin öğretmen görüşleri. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14(1), 372-385. Kurudayıoğlu, M. ve Özden, A. (2015). Türkçe öğretiminde drama. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 3(4), 26-40. Maden, A. (2019). Birlikte Soralım Birlikte Öğrenelim Tekniğinin Türkçe Öğretmeni Adaylarının Yazım ve Noktalama Başarısına Etkisi. Kahramanmaraş Sütçü İmam Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 16(1), 55-71. Maden, S. (2010). Türkçe öğretiminde drama yönteminin gerekliliği. Türklük Bilimi Araştırmaları, (27), 503-519. Maden, S. ve Maden, A. (2018). Türkçe öğretmeni adaylarının elektronik sözlük ve yazım kılavuzu kullanma alışkanlıkları. Kırıkkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 8(2), 377-396. Maden, S. ve Önal, A. (2018). Elektronik bilişim ağı (EBA)’ndaki ortaokul Türkçe dersi içeriklerinin kullanımı üzerine bir araştırma. Dil Eğitimi ve Araştırmaları Dergisi, 4(2), 101-121. Metin, G. (2012). Göç yaşamış 6. sınıf öğrencilerini uygulama düzeylerinin toplum dil bilimi açısından incelenmesi: Körfez örneği (Yüksek Lisans Tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi. (Erişim No. 319993) Metin, G. ve Canbulat, M. (2013). Göç yaşamış 6. sınıf öğrencileri’nin noktalama işaretlerini uygulama düzeylerinin toplum dil bilimi açısından incelenmesi. Akdeniz İnsani Bilimler Dergisi, 3(1), 189-210 Ok, M. ve Çalışkan, M. (2019). Ev ödevleri: Öğretmen, öğrenci ve veli görüşleri. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 11(18), 594-620. Oruç, Ş. (2016). Türkçede ana dil ve ana dili. Journal of Turkish Language and Literature, 2(1), 311-322. Özaydın, Ü. (2014). Güzel Türkçe plaza Türkçesine karşı. Ü. Özaydın (Der.), Temiz Türkçe Kılavuzu: İletişim Güzeldir içinde (ss. 6-9). İzmir: Dragoman Yayınları. Pekaz, K. (2007). İlköğretim sekizinci sınıf yazılı anlatımlarındaki ses olayları, noktalama, imlâ hataları ve anlatım bozukluklarının düzeltilmesinde ipucu ve geri bildirim teknikleri (Yüksek Lisans Tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi. (Erişim No. 214455) Sever, E. ve Memiş, A. (2013). Süreç temelli yazma modellerinin ilkokul dördüncü sınıf öğrencilerinin yazım–noktalama becerisine ve yazma eğilimine etkisi. Karadeniz Sosyal Bilimler Dergisi, 5(9), 243-259. Sönmez, V. ve Alacapınar, F. G. (2019). Örneklendirilmiş bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Anı Yayıncılık. Süğümlü, Ü. (2020). Ortaokul öğrencilerinin yazma çalışmalarındaki yazım ve noktalama hatalarının belirlenmesi. Ana Dili Eğitimi Dergisi, 8(2), 528-542. Şahin, E. Y., Gürlek, M. ve Kana, F. (2013). Öğretmen adaylarının Türk dilinin sorunları üzerine düşünceleri: Bir durum çalışması. Electronic Turkish Studies, 8(9), 2557-2569. Şahin, G. ve Topuzkanamış, E. (2008, Mayıs). Öğretmen adaylarının imla ve noktalama kurallarını uygulama düzeyleri üzerine bir araştırma: Balıkesir üniversitesi örneği. VII. Ulusal Sınıf Öğretmenliği Eğitimi Sempozyumunda sunuldu, Ankara. Şengül, K. ve Alkaya, E. (2016). Türkçe öğretmenlerinin özel alan yeterlikleri: Bir durum belirleme çalışması. Ankara Üniversitesi Eğitim Bilimleri Fakültesi Dergisi, 49(2), 87- 108. Şimşek, T. ve Topal, Y. (2006). Türkçe eğitiminde drama ve özgün uygulama örnekleri. Atatürk Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 7(1), 277-297. Tan, Ş., Elbir, B., Sevinç, Ö. S. ve Erdoğmuş, E. (2009). Disiplinler arası bir yaklaşım denemesi olarak imlâ. e-Journal of New World Sciences Academy, 4(1), 228-239. Tok, Ş., Tok, T. N. ve Mazı, A. (2008). İlkokuma yazma öğretiminde çözümleme ve ses temelli cümle yöntemlerinin değerlendirilmesi. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, (53), 123-144. Türkçe’nin Güncel Sorunları - Prof. Dr. Cahit KAVCAR. (t.y.). Erişim adresi: https://www.turkceogretimi.com/dil-uezerine/turkcenin-guncel-sorunlari-prof-dr-cahit kavca  Uludağ, E. (2002). İlköğretim ikinci kademe öğrencilerinin yazım ve noktalama kurallarını uygulama beceri düzeyleri. Erzincan Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(1), 97-114. Uysal, P. K. ve Tekşan, K. (2017). Millî bilinç geliştirme niteliğine sahip bilgilendirici çocuk edebiyatı eserleri. Kesit Akademisi Dergisi, (12), 530-549. Yiğit, A. (2018). Şarkılaştırılmış noktalama işaretleri etkinliklerinin 8. sınıf öğrencilerinin noktalama işaretlerini kullanma başarılarına etkisi (Yüksek lisans tezi). YÖK Tez Merkezi veri tabanından erişildi. (Erişim No. 622513).