Anadolu Türk Eğitim Dergisi
ISSN (Print): 2687-5314 -

Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Anadolu Türk Eğitim Dergisi 2025, Clt. 7(1) 121-142

The relationship between industrial engineering students' academic self-efficacy perceptions and professional attitudes: The case of Istanbul Medeniyet University

Sevinç Harç , Murat Güngör , Nuran Tutkun

ss. 121 - 142   |  DOI: https://doi.org/10.29329/ated.2025.1319.8

Yayın Tarihi: Haziran 30, 2025  |   Görüntüleme Sayısı: 0/0   |   İndirilme Sayısı: 0/0

PDF İndir

Özet

Özet

Bu çalışmada, endüstri mühendisliği öğrencilerinin akademik öz yeterlik algıları ile mühendislik mesleğine yönelik tutumları arasındaki ilişkiyi incelemek adına ilişkisel tarama yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın örneklemi İstanbul Medeniyet Üniversitesi endüstri mühendisliği bölümünde eğitim alan 131 öğrenciden oluşmaktadır. Öğrencilerin tutumlarını ölçmek için “Mühendislik Mesleğine Yönelik Tutum Ölçeği” ve akademik öz yeterlik algılarını ölçmek için “Akademik Öz Yeterlik Ölçeği” gerekli izinler doğrultusunda kullanılmıştır. Verilerin analizi kapsamında betimsel istatistik yöntemleri ve Pearson korelasyon analizi uygulanmıştır. Çalışmanın sonucunda öğrencilerin öz yeterlik düzeylerinin orta seviyede olduğu (m=2,64) ve mühendislik mesleğine yönelik yüksek düzeyde olumlu tutum (m=4,054) sergiledikleri görülmüştür. Kız ve erkek öğrencilerin akademik öz yeterlik algıları ve mesleki tutumları arasında belirgin farklar bulunmamakla beraber bazı konularda farklılıklar gözlenmiştir. Öğrencilerin akademik öz yeterli algıları ile mesleki tutumları arasında orta düzeyde pozitif bir ilişki tespit edilmiştir (r = ,375; p < 0,05). Elde edilen bulgular daha önce yapılan çalışmalarla tutarlılık göstermektedir. Bu araştırma, özellikle endüstri mühendisliği öğrencileri özelinde yapılan nadir çalışmalardan biri olması nedeniyle literatüre katkı sağlamaktadır. Ayrıca, mesleki tutumlar ile öz yeterlik algısı arasındaki ilişkinin anlaşılmasına yönelik veriler sunarak, üniversitelerde uygulanabilecek rehberlik ve danışmanlık programlarının geliştirilmesine yönelik öneriler içermektedir. Çalışmanın sonucunda öğrencilerin öz yeterlik algılarını güçlendirmek için bireysel ihtiyaçlara uygun özelleştirilmiş rehberlik hizmetleri ile grup danışmanlığı programları önerilmektedir

Abstract

In this study, a correlational survey design was employed to examine the relationship between industrial engineering students’ attitudes toward the engineering profession and their perceptions of academic self-efficacy. The sample comprised 131 students enrolled in the Industrial Engineering program at Istanbul Medeniyet University. The “Attitude Scale Toward the Engineering Profession” was utilized to assess students’ professional attitudes, while the “Academic Self-Efficacy Scale” was used to measure their self-efficacy perceptions, in accordance with the required permissions. Descriptive statistical methods and Pearson correlation analysis were applied to analyze the data. The results indicated that the students exhibited a moderate level of academic self-efficacy (m = 2.64) and a highly positive attitude toward the engineering profession (m = 4.054). Although no significant differences were found between female and male students in terms of academic self-efficacy and professional attitudes, variations in certain areas were observed. A moderate positive correlation was identified between academic self-efficacy and professional attitudes (r = .375; p < .05). The findings are consistent with previous research. This study contributes to the literature as one of the few investigations focusing specifically on industrial engineering students. Furthermore, it provides data to better understand the relationship between professional attitudes and academic self-efficacy, and offers original recommendations for the development of guidance and counseling programs that can be implemented in universities. Based on the findings, it is recommended that personalized guidance services tailored to individual needs and group counseling programs be implemented to strengthen students’ perceptions of self-efficacy.

Anaktar kelimeler: Akademik öz yeterlik, Tutum, Mühendislik, Endüstri mühendisliği, Meslek

Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Harc, S., Gungor, M., & Tutkun, N. (2025). The relationship between industrial engineering students' academic self-efficacy perceptions and professional attitudes: The case of Istanbul Medeniyet University. Anadolu Türk Eğitim Dergisi, 7(1), 121-142. https://doi.org/10.29329/ated.2025.1319.8

Harvard
Harc, S., Gungor, M. and Tutkun, N. (2025). The relationship between industrial engineering students' academic self-efficacy perceptions and professional attitudes: The case of Istanbul Medeniyet University. Anadolu Türk Eğitim Dergisi, 7(1), pp. 121-142.

Chicago 16th edition
Harc, Sevinc, Murat Gungor and Nuran Tutkun (2025). "The relationship between industrial engineering students' academic self-efficacy perceptions and professional attitudes: The case of Istanbul Medeniyet University". Anadolu Türk Eğitim Dergisi 7 (1):121-142. https://doi.org/10.29329/ated.2025.1319.8

Kaynakça
  1. Akbay, S., ve Gizir, C. (2011). Cinsiyete göre üniversite öğrencilerinde akademik erteleme davranışı: Akademik güdülenme, akademik öz yeterlik ve akademik yükleme stillerinin rolü. Mersin Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 6(1), 60-78. https://doi.org/10.17860/efd.38518 [Google Scholar] [Crossref] 
  2. Akkaya, N. (2009). Öğretmen adaylarının öğretmenlik mesleğine yönelik tutumlarının bazı değişkenlere göre incelenmesi. Dokuz Eylül Üniversitesi Buca Eğitim Fakültesi Dergisi, 25, 35-42. [Google Scholar]
  3. Alibraheim, E. A. (2021). Factors affecting freshman engineering students’ attitudes toward mathematics. EURASIA Journal of Mathematics, Science and Technology Education, 17(6). [Google Scholar]
  4. Aypay, A., Cemaloğlu, N., Sarpkaya, R., Tomul, E., Baştürk, R., Ellez, A., ve Turgut, Y. (2014). Bilimsel araştırma yöntemleri (A. Tanrıöğen, Ed.). Ankara: Anı Yayıncılık. [Google Scholar]
  5. Bandura, A. (1977). Self-efficacy: Toward a unifying theory of behavioral change. Psychological Review, 84(2), 191–215. [Google Scholar]
  6. Baykul, Y. (2010). Eğitimde ve psikolojide ölçme: Klasik test teorisi ve uygulaması. Ankara: ÖSYM Yayınları. [Google Scholar]
  7. Büyüköztürk, Ş., Çakmak, E. K., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş. ve Demirel, F. (2011). Bilimsel araştırma yöntemleri. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  8. Büyüköztürk, Ş. (2009). Sosyal bilimler için veri analizi el kitabı. Ankara: Pegem Akademi. [Google Scholar]
  9. Çayir, E. (2024). Üniversite öğrencilerinin akademik öz yeterlik, üniversite mezuniyeti beklentileri ve akademik erteleme davranışlarının incelenmesi [Yüksek lisans tezi]. Eskişehir Osmangazi Üniversitesi. [Google Scholar]
  10. Çelik, O.T. (2020). Üniversiteye yabancılaşmanın cinsiyet, bölüm seçme kararı, akademik performans ve akademik öz yeterlik açısından yordanması. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 21(2), 813-826. https://doi.org/10.17679/inuefd.661389 . [Google Scholar] [Crossref] 
  11. Dentlinger, N. C. (2003). Academic self-efficacy, prior academic success, demographic variables, and academic success in first semester associate degree nursing coursework. Oklahoma State University. [Google Scholar]
  12. Doğan, Y., ve Tuncer, M. (2017). Üst-bilişsel farkındalık, öz-yeterlik algısı ve yabancı dilde akademik başarı arasındaki ilişkiler. Sosyal Bilimler Araştırma Dergisi, 30(2), 51-67. [Google Scholar]
  13. Eccles, J. S., ve Wigfield, A. (2002). Motivational Beliefs, Values, and Goals. Annual Review of Psychology, 53, 109-132. [Google Scholar]
  14. Elena-Ancuna Santi, G., Gorghiu, G., ve Pribeanu, C. (2024). The relationship between intrinsic motivation, academic self-efficacy, learning engagement, and test anxiety, as perceived by university students. Problems of Education in the 21st Century, 82(6), 892–903. [Google Scholar]
  15. Felder, R. M., ve Brent, R. (2005). Understanding Student Differences. Journal of Engineering Education, 94(1), 57-72. [Google Scholar]
  16. Fraenkel, J. R., Wallen, N. E., ve Hyun, H. H. (2012). How to Design and Evaluate Research in Education (7th Ed.). New York: McGraw-Hill. [Google Scholar]
  17. Gonzales-Macavilca, M., ve Nolberto-Quispe, L. (2019). Engagement and academic self-efficacy in engineering students of a public university in Lima-Peru: A correlational study. In 2019 International Symposium on Engineering Accreditation and Education (ICACIT) (pp. 1–6). https://doi.org/10.1109/ICACIT46824.2019.9130232 [Google Scholar] [Crossref] 
  18. Güzel, H., ve Oral, İ. (2017). Mühendis adaylarının akademik öz-yeterlik algıları ile fizik başarıları arasındaki ilişkinin incelenmesi. The Journal of International Education Science (INES Journal), 2(17), 19–30. [Google Scholar]
  19. Grıffıths, J. H. (2006). Academic self-efficacy, career self-efficacy, and psychosocial ıdentity development: A comparison of female college students from differing socioeconomic status groups. [Yayınlanmamış Doktora Tezi], North Carolina State University, Raleigh. [Google Scholar]
  20. Jerusalem, M., ve Schwarzer, R. (1981). Fragebogen zur Erfassung von Selbstwirksamkeit. In R. Schwarzer (Ed.), Skalen zur Befindlichkeit und Persönlichkeit (Forschungsbericht No. 5). Berlin: Freie Universität Berlin, Institut für Psychologie. [Google Scholar]
  21. Karaca, E. (2008). Test ve madde analizi. S. Erkan ve M. Gömleksiz (Ed.), Eğitimde ölçme ve değerlendirme. Ankara: Nobel Yayın Dağıtım. [Google Scholar]
  22. Karasar, N. (2018). Bilimsel araştırma yöntemi. Nobel Akademi Yayıncılık. [Google Scholar]
  23. Kartopu, S. (2016). Üniversite öğrencilerinin öz yeterlilik ve kimlik duygusu kazanım düzeylerinin bazı değişkenler açısından incelenmesi: Gümüşhane Üniversitesi örneği. The Journal of International Social Research, 9(45), 481–500. [Google Scholar]
  24. Koca, F., ve Dadandı, İ. (2019). Akademik öz-yeterlik ile akademik başarı arasındaki ilişkide sınav kaygısı ve akademik motivasyonun aracı rolü. İlköğretim Online, 18(1), 241–252. [Google Scholar]
  25. Korkmaz, Ö., Kösterelioğlu, M. ve Kara, M. (2015). Teknoloji ve mühendislik fakültesi öğrencilerinin mühendislik ve mühendislik eğitimine dönük tutumları. Amasya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 4(2), 246-261. [Google Scholar]
  26. Kovac, M. M., ve Sirkovic, N. (2017). Attitudes towards communication skills among engineering students. English Language Teaching, 10(3), 111–117. [Google Scholar]
  27. Koyuncu Sahin, M. (2015). Okul öncesi öğretmenlerinin öz güvenleri ve mesleki tutumlarının incelenmesi. [Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi]. Afyon Kocatepe Üniversitesi. [Google Scholar]
  28. Lent, R. W., Brown, S. D., ve Hackett, G. (1994). Toward a unifying social cognitive theory of career and academic ınterest, choice, and performance. Journal of Vocational Behavior, 45(1), 79-122. [Google Scholar]
  29. Litzler, E., ve Young, J. (2012). Understanding the risk of attrition in undergraduate engineering: Results from the project to assess climate in engineering. Journal of Engineering Education, 101(2), 319-345. [Google Scholar]
  30. Mayall, H. J. (2002). An exploratory/descriptive look at gender differences in technology self-efficacy and academic self-efficacy in the globaled project. [Yayınlanmamış Doktora Tezi], University of Connecticut, Connecticut. [Google Scholar]
  31. [Google Scholar]
  32. Morales, M.R. (2007). Attitudes and values in engineering students: the Human Development Scale. International Conference on Engineering Education - ICEE 2007. [Google Scholar]
  33. [Google Scholar]
  34. Oğuz, A. (2012). Sınıf öğretmeni adaylarının akademik öz yeterlik inançları. Anadolu Journal of Educational Sciences International, 2(2), 15-28. [Google Scholar]
  35. Olson, R. T., Ngo, T. T., ve Lord, S. M. (2013). Comparing the attitudes towards engineering of honors students and engineering students at a liberal arts university. 2013 IEEE Frontiers in Education Conference (FIE), Frontiers in Education Conference, 2013 IEEE, 1147–1149. https://doi.org/10.1109/FIE.2013.6685010 [Google Scholar] [Crossref] 
  36. Öncü, H. (2012). Akademik özyeterlik ölçeğinin Türkçe’ye uyarlanması. Ahi Evran Üniversitesi Kırşehir Eğitim Fakültesi Dergisi, 13(1), 183-206. [Google Scholar]
  37. Öndem, Y. (2017). Mühendis Adaylarının Mühendislik Mesleğine Yönelik Tutumları İle Bilgisayar Yeterlikleri Arasındaki İlişki [Yüksek Lisans Tezi], Afyon Kocatepe Üniversitesi. [Google Scholar]
  38. Özgenel, M., ve Deniz, A. (2020). Öğretmenlik mesleğine ilişkin tutum ile akademik güdülenme ve akademik öz yeterlik arasındaki ilişki: Öğretmen adayları üzerine bir inceleme. Üniversite Araştırmaları Dergisi, 3(3), 131-146. [Google Scholar]
  39. Özsüer, S., İnal, G., Uyanik, Ö., ve Ergün, M. (2011). Afyon Kocatepe Üniversitesi’nde öğrenim gören öğrencilerin akademik öz yeterlik inanç düzeylerinin incelenmesi. Afyon Kocatepe Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 13(2), 113-125. [Google Scholar]
  40. Rey, D. (2009). The relationship of gratitude and subjective well-being to self-efficacy and control of learning beliefs among college students. [Yayınlanmamış Doktora Tezi], University of Southern California, Los Angeles. [Google Scholar]
  41. Salvucci, S., Walter, E., Conley, V., Fink, S., & Saba, M. (1997). Measurement error studies at the National Center for Education Statistics . Washington D. C.: U. S. Department of Education. [Google Scholar]
  42. Satıcı, S. A. (2013). Üniversite öğrencilerinin akademik öz-yeterliklerinin çeşili değişkenler açısından incelenmesi [Yüksek Lisans Tezi]. Anadolu Üniversitesi. [Google Scholar]
  43. Schipper, M., ve van der Stappen, E. (2018, 24 Mayıs). Motivation and attitude of computer engineering students toward soft skills. In 2018 IEEE Global Engineering Education Conference (EDUCON) ( 217–222). Santa Cruz de Tenerife, Spain: IEEE. https://doi.org/10.1109/EDUCON.2018.8363231. [Google Scholar] [Crossref] 
  44. Sheppard, S., Gilmartin, S., Chen, H. L., Donaldson, K., Lichtenstein, G., Eris, O., ve Toye, G. (2010). Exploring the Engineering Student Experience: Findings from the Academic Pathways of People Learning Engineering Survey (APPLES). TR-10-01. Center for the Advancement of Engineering Education (NJ1). [Google Scholar]
  45. Tabachnick, B. G., ve Fidell, L. S. (2013). Using multivariate statistics (6. baskı). Pearson Education. [Google Scholar]
  46. Thomas-Spiegel, J. K. (2006). The relationship of academic self-efficacy to successful course completion. Yayınlanmamış Doktora Tezi, Capella University, Minneapolis. [Google Scholar]
  47. Uysal, H., ve Ocak, M. A. (2023). Mühendislik öğrencilerinin ters-yüz sınıf modeli ile programlama öğrenimindeki öz yeterlilik ve bağlılık algıları. Bayterek Uluslararası Akademik Araştırmalar Dergisi, 6(1), 36-70. doi: 10.48174/buaad.1267998. [Google Scholar] [Crossref] 
  48. Üstüner, M. (2006). Öğretmenlik mesleğine yönelik tutum ölçeğinin geçerlik ve güvenirlik çalışması. Kuram ve Uygulamada Eğitim Yönetimi, 12(45), 109–127. [Google Scholar]
  49. Weinburgh,M. (1995). Gender differences in students attitudes toward science: A meta- analysis of the literature from 1970 to 1991. Journal of Research in Science Teaching, 32(4), 387-398. [Google Scholar]
  50. Yıldız, D. ve Kiper, M. (1999). Mühendislik, Mimarlık Eğitimi Alanında Kaos, Kalite Kantite Üzerine. Mühendislik Mimarlık Eğitimi Sempozyumu, 42- 45, İstanbul. [Google Scholar]
  51. Yılmaz, M., Gürçay, D., ve Ekici, G. (2007). Akademik öz yeterlik ölçeğinin Türkçeye uyarlanması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 33, 253–259. [Google Scholar]
  52. Zimmerman, B. J. (1995). Self-Efficacy and Educational Development. (A. Bandura, Ed.), Self-Efficacy in Changing Societies (ss. 202–231). New York: Cambridge Univ. Press. [Google Scholar]
Meta
Clt. 7 (1)
Download
Metric
Geçimş
Benzer

Cilt 7 Sayı 1

Haziran 2025

Tüm makaleleler

Anadolu Türk Eğitim Dergisi

Copyright © 2025 Anadolu Türk Eğitim Dergisi.
This work is licensed under a Creative Commons Attribution 4.0 International License. CC BY
All elements of this website have been created using the BOQ™ - Intelligent Webverse System.