|  ISSN: 2687-5314

Orjinal Araştırma Makalesi | Anadolu Türk Eğitim Dergisi 2024, Cil. 6(3) 491-511

Merkezi Sınav İle İlgili Yazılan Lisansüstü Tezlerdeki Genel Eğilimlerin İncelenmesi

Okan Yeşil & Serkan Ünsal

ss. 491 - 511   |  Makale No: MANU-2408-30-0004.R3

Yayın tarihi: Aralık 31, 2024  |   Okunma Sayısı: 35  |  İndirilme Sayısı: 18


Özet

Bu araştırmada eğitim bilim alanında Liselere Geçiş Sistemiyle (LGS) ilgili yapılan lisansüstü tezlerin farklı açılardan incelenmesi devam ediyor. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden kapsamlı inceleme yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma materyalini 2019-2024 yılları arasında ve LGS'yi konu edinen ve YÖK tez verilerine ulaşılan 66 lisans üstü tez sunulmuştur. Verilerin çözümlenmesinde içerik analizi yöntemi kullanılmıştır. Araştırmanın yayınlanmasına göre LGS üzerine yapılan lisansüstü tezlerdeki konuların taksonomisi, öğretmen, öğrenci, veli yayınları, öğretim programı, dil öğretimiyle ilgili olduğu ortaya çıktı. LGS'yi konu edinen tezlerin 2022 yılında daha fazla yazıldığı ve çoğunluğun yüksek lisans tezlerinden oluştuğu ortaya çıktı. İncelenen tezlerde farklı araştırma modelleri kullanılmış, daha nitel araştırma modelinin firması, yöntem olarak ise tedavi inceleme yöntemi tespit edilmiştir. Araştırmada tezlerde güzel araştırma yöntemlerinden çeşitli yöntemler, nitel araştırma yöntemlerinden gömülü teori ve eylem araştırmaları yöntemleri tespit edilmiştir. Araştırmada incelenen tezlerde, öğretmen, öğrenci ve velileri içeren farklı derlemelerden oluşan verilerle çalışılan veri toplama aracı olarak doküman incelemesi ve görüşme formülüne daha sık yer verilmektedir. Araştırmanın yaygınlığında velilerin çoğalmış tezlerin geniş kapsamlı göz önünde bulundurulmasına velilere yönelik daha fazla araştırma yapma önerilerinde bulunulmuştur. Doktora düzeyinde ve karma araştırma modeliyle yürütülecek tezlerin eğitim öğretimi diğer bir eğitimdir.

Anahtar Kelimeler: Sınavlar, Merkezi Sınav, Liselere Geçiş Sistemi (LGS), Veli


Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Yesil, O. & Unsal, S. (2024). Merkezi Sınav İle İlgili Yazılan Lisansüstü Tezlerdeki Genel Eğilimlerin İncelenmesi . Anadolu Türk Eğitim Dergisi, 6(3), 491-511.

Harvard
Yesil, O. and Unsal, S. (2024). Merkezi Sınav İle İlgili Yazılan Lisansüstü Tezlerdeki Genel Eğilimlerin İncelenmesi . Anadolu Türk Eğitim Dergisi, 6(3), pp. 491-511.

Chicago 16th edition
Yesil, Okan and Serkan Unsal (2024). "Merkezi Sınav İle İlgili Yazılan Lisansüstü Tezlerdeki Genel Eğilimlerin İncelenmesi ". Anadolu Türk Eğitim Dergisi 6 (3):491-511.

Kaynakça
  1. Amrein, A.L. ve Berliner, D. C. (2002). High-stakestesting, uncertainty, andstudentlearning.Tempe, AZ: Arizona StateUniversity, EducationPolicyStudiesLaboratory. Retrieved, fromhttp://epaa.asu.edu/epaa/v10n18 [Google Scholar]
  2. Atılgan, H. (2018). Türkiye’de kademeler arası geçiş: dünü-bugünü ve bir model önerisi. Ege Eğitim Dergisi, 19(1), 1-18. https://doi.org/10.12984/egeefd.363268 [Google Scholar] [Crossref] 
  3. Azili, E ve Tutkun, F. Ö. (2021). Ortaokul öğretmenlerinin görüşlerine göre ortaöğretim merkezi sınavı (lgs)’nin üstünlükleri ve sınırlıkları. Journal of SocialResearchandBehavioralSciences, 7(3),123-146.https://doi.org/10.52096/jsrbs.6.1.7.13.7 [Google Scholar] [Crossref] 
  4. Baş, G. (2016). Amerika birleşik devletleri eğitim sistemi: Karşılaştırmalı bir çalışma. Journal of EducationalScience, 1(1), 63-93. [Google Scholar]
  5. Berberoğlu, G. ve Kalender, İ. (2005). Öğrenci başarısının yıllara, okul türlerine, bölgelere göre incelenmesi: ÖSS ve PISA analizi. Eğitim Bilimleri ve Uygulama, 4(7), 21-35. [Google Scholar]
  6. Birinci, D.K. (2014). Merkezi sistem ortak sınavlarında ilk deneyim: matematik dersi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 3(2), 8-15. [Google Scholar]
  7. Bowen, G. A. (2009). Documentanalysis as a qualitativeresearchmethod. QualitativeResearchJournal, 9(2), 27-40. [Google Scholar]
  8. Brummet, Q. (2014).Theeffect of schoolclosings on studentachievement. Journal of PublicEconomics, 119, 108–124. [Google Scholar]
  9. Buldur, S. ve Acar, M. (2019). Ortaokul öğretmenlerinin merkezi sınavlara yönelik görüşleri. Kastamonu Eğitim Dergisi, 27(1), 319-330. https://doi.org/10.24106/kefdergi.2546. [Google Scholar] [Crossref] 
  10. Büyüköztürk, Ş. (2016). Sınavlar üzerine düşünceler. Kalem Eğitim ve İnsan Bilimleri Dergisi, 6(2). 345-356. [Google Scholar]
  11. Can, E. (2021).Liselere geçiş sistemi (lgs) fen bilimleri sorularının yenilenmiş bloomtaksonomisi’ne ve öğretmen görüşlerine göre analizi: 2019-2020 Yılı Örneği [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi. [Google Scholar]
  12. Coşkun, M. ve Kartal, F. (2019). KPSS’de çıkan coğrafya alan bilgisi sorularının yenilenmiş bloom taksonomisine göre analizi. Batı Anadolu Eğitim Bilimleri Dergisi, 11(2), 625-642. [Google Scholar]
  13. Çalık, M. ve Sözbilir, M. (2014). İçerik analizinin parametreleri. Eğitim ve Bilim, 39(174), 33-38. https://doi.org/10.15390/EB.2014.3412 [Google Scholar] [Crossref] 
  14. Çetin, A. (2017).Özel dershanelerden resmi okullara atanan ilköğretim fen bilimleri öğretmenleri üzerine bir durum çalışması[Yayımlanmamış doktora tezi]. Çukurova Üniversitesi. [Google Scholar]
  15. Çetin, A. ve Ünsal, S. (2018). Merkezi sınavların öğretmenler üzerinde sosyal, psikolojik etkisi ve öğretmenlerin öğretim programı uygulamalarına yansıması. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 34(2), 304-323. [Google Scholar]
  16. Çifçili, V. (2007).Dershane öğretmenlerinin öğretmen yeterlilik düzeyleri ve mesleki doyumları arasındaki ilişki [Yayımlanmamış doktora tezi], İstanbul Üniversitesi. [Google Scholar]
  17. Doğan, S. ve Oktay, Y. (2022).Liselere geçiş sınavı (lgs) hazırlık sürecinin değerlendirilmesi.İnsan ve Toplum Bilimleri Araştırmaları Dergisi.11(2),963-992https://doi.org/10.15869/itobiad.1054829 [Google Scholar] [Crossref] 
  18. Fazlıoğulları, O. ve Kurul, N. (2012). Türkiye’deki eğitim bilimleri doktora tezlerinin özellikleri. Mehmet Akif Ersoy Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 12(24), 43-75. [Google Scholar]
  19. Görmez, M. ve Coşkun, İ. (2015). 1. yılında temel eğitimden ortaöğretime geçiş reformunun değerlendirilmesi. SETA/Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı. [Google Scholar]
  20. Gültekin, M. (2014). Dünyada ve Türkiye’de ilköğretim programlarındaki yönelimler. İlköğretim Online, 13(3), 726-745. [Google Scholar]
  21. Gündoğdu, K., Kızıltaş, E. ve Çimen, N. (2010). Seviye belirleme sınavına (SBS) ilişkin öğrenci ve öğretmen görüşleri (Erzurum il örneği). İlköğretim Online, 9(1), 316-330. [Google Scholar]
  22. Gür B., S., Çelik Z. ve Coşkun İ. (2013). Türkiye’de ortaöğretimin geleceği: Hiyerarşi mi, eşitlik mi? SETA | Siyaset, Ekonomi ve Toplum Araştırmaları Vakfı. Sayı:69, 1-28. [Google Scholar]
  23. Güven, İ. (2010). Türk Eğitim Tarihi. Naturel Yayınları. [Google Scholar]
  24. İlhan, M., Güler, N. ve Taşdelen Teker, G. (2021). Views of Teachers on thePotentialNegativeEffects of High StakeTests .International Journal of Assessment Tools in Education, 8(2), 394-408. [Google Scholar]
  25. Imig, D. G. ve Imig, S. R. (2006). What do beginningteachersneedtoknow? Journal of TeacherEducation, 57(3), 286-291. [Google Scholar]
  26. Kahveci, S. S. (2009). Ortaöğretim kurumlarına geçiş sürecinde uygulanan sınavların aileler maliyetinin ailelerin toplam eğitim harcamaları içindeki payı [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi]. Gazi Üniversitesi. [Google Scholar]
  27. Kala, A., ve Çakır, M. (2016). 2013 Kamu personeli seçme sınavı biyoloji alan bilgisi sorularının biyoloji öğretmenliği alan bilgisi yeterliklerine ve yenilenmiş Bloom taksonomisine göre analizi. International Journal of Human Sciences, 13(1). [Google Scholar]
  28. Karakaya, F., Bulut, A. E. ve Yılmaz, M. (2020). Fen lisesi öğretmenlerinin teog ve lgs sistemlerine yönelik görüşleri, Ihlara Eğitim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 116–126. [Google Scholar]
  29. Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri. Manevi Temelli Sosyal Hizmet Araştırmaları Dergisi, 1(1), 62-80. [Google Scholar]
  30. Kayapınar, E. (2006). Ortaöğretim kurumları öğrenci seçme ve yerleştirme sınavı (OKS)’na hazırlanan ilköğretim 8. sınıf öğrencilerinin kaygı düzeylerinin incelenmesi (Afyonkarahisar ili örneği) [Yayımlanmamış yüksek lisans tezi], Kocatepe Üniversitesi. [Google Scholar]
  31. Koç, H., Sönmez Ö.F. ve Çifçi, T. (2013). ÖSS, YGS ve LYS sınavlarındaki coğrafya sorularının bloom taksonomisi bilişsel alan düzeyi açısından analizi, Karadeniz Araştırmaları Dergisi,9, 257-275. [Google Scholar]
  32. Korkmaz, F. ve Ünsal, S. (2016). Analysing a test based on Bloom’srevisedtaxonomy. TurkishJournal of Education, 5(3), 82-95. https://doi.org/10.19128/turje.97805 [Google Scholar] [Crossref] 
  33. Kumandaş, H., (2013). Yükseköğretime Öğrenci Seçmede ve Yerleştirmede Kullanılan Sınavların Ortaöğretime Devam Eden Öğrencilerin Okul Başarıları Üzerinde Oluşturduğu Risk Faktörleri [Doktora tezi]. Ankara Üniversitesi., [Google Scholar]
  34. Kumandaş, H. ve Kutlu, Ö. (2010). High stakestesting: do essecondaryeducationexaminationinvolveanyrisks? Procedia- SocialandBehavioralSciences, 9, 758-764. [Google Scholar]
  35. Merriam, S. B. (2009). Nitel Araştırma: Desen ve uygulama İçin Bir Rehber. Jossey-Bass-Nobel Akademik Yayıncılık. [Google Scholar]
  36. Milli Eğitim Bakanlığı. (2020). Sınavla öğrenci alacak ortaöğretim kurumlarına ilişkin merkezi sınav başvuru ve uygulama kılavuzu [Google Scholar]
  37. Minarechová, M. (2012). Negativeimpacts of high-stakestesting. Journal of Pedagogy, 3(1), 82-100. [Google Scholar]
  38. Moses, M.S. ve Nanna, M. J. (2007). Thetestingcultureandthepersistence of highstakestestingreforms. EducationandCulture, 23(1), 55-72. [Google Scholar]
  39. Özdaş, F. (2019). Merkezi yerleştirme sınav sistemine ilişkin öğretmen ve öğrenci görüşlerinin değerlendirilmesi. Mukaddime, 10(2), 688-707. [Google Scholar]
  40. Özkan, E. ve Karataş, İ. H. (2016). Ortaöğretime geçiş sisteminde yapılan değişikliklere ilişkin öğrenci görüşlerinin analizi. Eğitim ve Öğretim Araştırmaları Dergisi, 5(1), 214-223. [Google Scholar]
  41. Patton, M. Q. (2002). Qualitativeresearch&evaluationmethods. SagePub. [Google Scholar]
  42. Poyraz, K. ve Ergün, M. (2023). Lise Giriş Sistemi Sınavları (LGS) Üzerine Bir Araştırma, International Journal of EurasiaSocialSciences (IJOESS), 14(54), 1517-1535. [Google Scholar]
  43. Sak, R., Şahin Sak, İ. T., Öneren Şendil, Ç. ve Nas, E. (2021). Bir araştırma yöntemi olarak doküman analizi. Kocaeli Üniversitesi Eğitim Dergisi, 4(1), 227–250. http://doi.org/10.33400/kuje.843306 [Google Scholar]
  44. Selçuk, Z., Palancı, M., Kandemir, M. ve Dündar, H. (2014). Eğitim ve bilim dergisinde yayınlanan araştırmaların eğilimleri: İçerik analizi. Eğitim ve Bilim, 39(173), 430-453. [Google Scholar]
  45. Tutkun, C., Filiz, T. ve Akbaba, F. D. (2022). Türkiye’de öz düzenleme ile ilgili yapılan araştırmalardaki genel eğilimlerin incelenmesi. Van Yüzüncü Yıl Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 19(2), 328- 349. https://doi.org/10.33711/yyuefd.1067613 [Google Scholar] [Crossref] 
  46. Turgut, M. F. ve Baykul, Y. (2012). Eğitimde ölçme ve değerlendirme (4. Baskı). Pegem Akademi Yayıncılık. [Google Scholar]
  47. Ünsal, S. (2024). Merkezi sınavların velilere yönelik sosyal, psikolojik ve ekonomik yansımaları. Cumhuriyet International Journal of Education, 13(1), 79-88. [Google Scholar]
  48. Wu, Y. (2015). Theexaminationsystem in china: thecase of zhongkaomathematics. SelectedRegularLecturesfromthe 12th InternationalCongress on Mathematical Education, 897–914. [Google Scholar]
  49. Yıldırım, A. ve Şimşek, H. (2016). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (9. Baskı). Seçkin Yayıncılık. [Google Scholar]
  50. Yükselen, A., Biber, A. Ç. ve Kepçeoğlu, İ. (2021). STEM alanında matematik eğitimi üzerine yapılan lisansüstü tezlerin incelenmesi. Online Journal of Mathematics, ScienceandTechnologyEducation (OJOMSTE), 2(1), 1– 17. [Google Scholar]