Orjinal Araştırma Makalesi | Anadolu Türk Eğitim Dergisi 2024, Cil. 6(3) 351-372
Sosyal Bilgiler Eğitimi Alanında Yapılmış Tarih Konulu Lisansüstü Tezlerin Bibliyometrik Analizi
Adem Dağaşan, Tugba Somen & Meral Metin Goksu
ss. 351 - 372 | Makale No: MANU-2410-03-0003.R1
Yayın tarihi: Aralık 31, 2024 | Okunma Sayısı: 3 | İndirilme Sayısı: 9
Özet
Araştırmanın amacı 2015-2024 yılları arasında Sosyal Bilgiler Eğitimi alanında tarih konularını kapsayan tezlerinin bibliyometrik analizinin yapılarak lisansüstü araştırma eğilimlerinin belirlenmesidir. Araştırmada nitel araştırma yöntemi kullanılmış, tarama modelinde gerçekleştirilmiştir. Tezlere Yükseköğretim Kurulu’nun (YÖK) “Ulusal Tez Merkezi” veri tabanından taranarak ulaşılmıştır. Sosyal Bilgiler Eğitimi alanında yapılmış 477 tezden tarih konularını kapsayan 197 tez araştırmaya dahil edilmiştir. Ulaşılan tezler; tez konusu, tez türü, yayım yılı, üniversite, kullanılan araştırma modeli, araştırma deseni, veri toplama aracı, veri analiz türü, örneklem grubu ve örneklem türü bilgilerini içeren form aracılığıyla kodlanmıştır. Elde edilen veriler içerik analizi ve betimsel analize tabii tutulmuştur. Bulgulara göre; 178 tezin yüksek lisans 19 tezin ise doktora çalışması olarak gerçekleştirildiğini, nitel araştırma yöntemlerinin ve tarama modelinin en sık kullandığı, likert tipi veri toplama araçlarının tercih edildiği, içerik analizinin en sık kullanılan analiz tekniği olarak işe koşulduğu, ortaokul öğrencilerinin özellikle 7. Sınıf öğrencilerinin daha sık araştırmalara dahil edildiği görülmüştür. Bununla birlikte tez konularının en sık“Tarihsel Düşünme ve Kavram Geliştirme, Dijital Araçlar ve Teknoloji Kullanımı ve Kültürel Miras ve Yerel Tarih” temalarında toplandığı, Sakarya Üniversitesi ve Muğla Sıtkı Koçman Üniversitesinin en yüksek tez sayısına sahip olduğu, 2019 yılında ise en yüksek tez sayısına ulaşıldığı görülmektedir. Sonuç olarak, araştırma sosyal bilgiler eğitimi alanında tarih öğretiminin gelişimine katkıda bulunacak yeni araştırma alanlarını belirlemeye yardımcı olacaktır.
Anahtar Kelimeler: Sosyal bilgiler eğitimi, tarih eğitimi, lisansüstü tezler, bibliyografya.
| Bu makaleye nasıl atıf yapılır? |
|---|
|
APA 6th edition Harvard Chicago 16th edition |
| Kaynakça |
|---|
|
Akdağ, H. (2009). Sosyal bilgilerin tanımı, amacı, önemi ve Türkiye’deki yeri. R. Turan, A. M. Sünbül ve H. Akdağ (Ed.). Sosyal bilgiler öğretiminde yeni yaklaşımlar-I içinde. PegemA Yayıncılık. Ata, B. (2009). Sosyal bilgiler ünitesi kavramı üzerine bazı düşünceler. R. Turan, A. M. Sünbül ve H. Akdağ (Ed.), Sosyal Bilgiler Öğretiminde Yeni Yaklaşımlar-1 içinde, (s.25-42). PegemA Yayıncılık. Büyüköztürk, Ş., Kılıç Çakmak, E., Akgün, Ö. E., Karadeniz, Ş., & Demirel, F. (2008). Bilimsel araştırma yöntemleri [Scientificresearchmethods]. Ankara: PegemA. Ciftci, S. K., Danisman, S., Yalcin, M., Tosuntas, S. B., Ay, Y., Sölpük, N., &Karadag, E. (2016). Map of ScientificPublication in theField of EducationalSciencesandTeacherEducation in Turkey: A BibliometricStudy. EducationalSciences: TheoryandPractice, 16(4), 1097-1123. Cohen, L., Manion, L., & Morrison, K. (2017). Mixed methodsresearch. In Researchmethods in education (pp. 31-50). Routledge. Cücük, E. (2017). Türkiye’de “eğitim tarihi” alanında yapılmış doktora tezlerinin incelenmesi. (Yayınlanmamış Yüksek Lisans Tezi). Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü, Gaziantep, Türkiye. Çırak, A. (2020). Sosyal bilgilerde tarih ile ilgili konuların öğretimi üzerine 1999-2019 yılları arası yapılan tezlerin analizi. Gazi Üniversitesi Gazi Eğitim Fakültesi Dergisi, 40(3), 1219-1242. Çiftçi, T. (2017). Türkiye’de coğrafya eğitimi alanında yapılan lisansüstü tezlerin (2006-2017) eğilimleri, Journal of HistoryCultureand Art Research, 6(4), 864-887. Danişman, Ş., Yalçın, M., Çiftçi, Ş. K., Tosuntaş, Ş. B., Sölpük, N., Ay, Y., ... & Yücel, C. (2016). ScientificPublicationMap of JournalsPublished in theField of EducationalSciences in Turkey: An Analysis ImpactFactors of Journals. Educational Administration: TheoryandPractice, 22(4), 483-506. Demircioğlu, İ. H. (2010). Tarih öğretiminde öğrenci merkezli yaklaşımlar. Anı Yayıncılık. Dilek, D. (2002). Tarih derslerinde öğrenme ve düşünce gelişimi. PegemA Yayıncılık. Hayta, N., Karabağ, G., &Gövercin, A. (2020). Türkiye’de tarih eğitimi ile ilgili yapılmış lisansüstü tezlerin değerlendirilmesi. TurkishHistoryEducationJournal, 9(1), 248-262. Karadağ, E., Yalçın, M., Çiftçi, K., Danışman, Ş., Sölpük, N., Tosuntaş, Ş., & Ay, Y. (2017). Türkiye’de eğitim bilimleri ve öğretmen yetiştirme alanındaki bilimsel yayınların atıf analizleri. Bilgi Dünyası, 18(1), 9-28. Karasar, N. (2015). Bilimsel araştırma yöntemleri (28. basım). Ankara: Nobel Akademik Yayıncılık. Karataş, Z. (2015). Sosyal bilimlerde nitel araştirma yöntemleri. Manevi temelli sosyal hizmet araştırmaları dergisi, 1(1), 62-80. Köhler, T., &Stemmler, M. (1997). Normativeversusipsativeconfiguralfrequencyanalysis in personalityresearch—theirusediscussed in a reanalysis of data on situation‐boundanxiety. EuropeanJournal of Personality, 11(1), 69-79. Miles, M. B. (1994). Qualitative data analysis: An expandedsourcebook. ThousandOaks. Oruç, Ş. & Ulusoy, K. (2008). Sosyal bilgiler öğretimi alanında yapılan tez çalışmaları. Selçuk Üniversitesi Ahmet Keleşoğlu Eğitim Fakültesi Dergisi, 26, 121 -132. Öner, G., & Öner, D. (2017). Sosyal bilgiler eğitiminde coğrafya konuları üzerine yapılmış lisansüstü tezlere yönelik bir analiz ve bibliyografya çalışması. BogaziciUniversityJournal of Education, 34(2), 13-34. Öztürk, C. & Dilek, D. (2005). Hayat bilgisi ve sosyal bilgiler öğretim programları. C. Öztürk ve D. Dilek (Ed.), Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi içinde, PegemA Yayıncılık. Öztürk, C. (2006). “Sosyal Bilgiler: Toplumsal Yaşama Disiplinlerarası Bir Bakış”, Hayat Bilgisi ve Sosyal Bilgiler Öğretimi (Editör: Cemil Öztürk), Ankara: PegemA Yayıncılık. Öztürk, F. Z., &Sığnaktekin, C. (2021). Türkiye’de sosyal bilgiler eğitimi alanında hazırlanan tarih konulu lisansüstü tezlerdeki eğilimler: Bir meta-sentez çalışması. International Journal of New Approaches in SocialStudies, 5(1), 152-176. Paykoç F. (1995), İlköğretim Okullarında Sosyal Bilgiler Öğretimi ve Sorunları, Sosyal Bilgiler Eğitiminde Çağdaş Yaklaşımlar, Ankara, TED, Yayınları. Sönmez, V. (2005). Hayat ve Sosyal Bilgiler Öğretimi Öğretmen Kılavuzu, Ankara: Anı Yayıncılık. Şahin, M., Göğebakan-Yıldız, D. & Duman, R. (2011). Türkiye’deki sosyal bilgiler eğitimi tezleri üzerine bir değerlendirme, Journal of SocialStudiesEducationResearch, 2(2), 96-121. Tarman, B., Acun, İ., & Yüksel, Z. (2010). Sosyal bilgiler eğitimi alanındaki tezlerin değerlendirilmesi. Gaziantep Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 9(3), 725 -746 Tavşancıl, E., & Aslan, E. (2001). Content analysisandapplicationexamples. Epsilon Yayınları: İstanbul. Turan, R. & Akdağ, H. (2017). Sosyal bilgiler öğretiminde yeni yaklaşımlar III. PegemA Yayıncılık. Turan, R. & Ulusoy K. (2011). Sosyal bilgiler disiplininde tarihin yeri ve önemi. R. Turan ve K. Ulusoy (Ed.), Sosyal Bilgilerin Temelleri içinde, (s.138-155). Maya Akademi Yayınları. Wallen, N. E., &Fraenkel, J. R. (2013). Educationalresearch: A guidetotheprocess. Routledge. Wiles, J. &Bondi, J. (1993). Curriculum Development. A Guide toPractice. New York: Mcmillan Publishing Company. |
