Araştırma Makalesi    |    Açık Erişim
Anadolu Türk Eğitim Dergisi 2025, Clt. 7(2) 343-357

Başarının Sessiz Mimarları: Öğretmenlerin Öğrenci Başarısındaki Sorumluluğu

Serkan Ünsal, Ilgın Doğa Yıldırım

ss. 343 - 357

Yayın Tarihi: Aralık 31, 2025  |   Görüntüleme Sayısı: 0/0   |   İndirilme Sayısı: 0/0


Özet

Bu araştırmada öğretmenlerin başarılı öğrenci algıları ve öğrenci başarısında öğretmen sorumluluklarına ilişkin görüşlerinin tespit edilmesi amaçlanmıştır. Araştırmada nitel araştırma desenlerinden fenomenoloji deseni (olgu bilim) kullanılmıştır. Araştırmanın çalışma grubunu 16 öğretmen oluşturmuştur. Veriler araştırmacılar tarafından geliştirilen yarı yapılandırılmış görüşme formuyla toplanmış ve içerik analizi kullanılarak çözümlenmiştir. Araştırma sonucuna göre öğretmenler başarılı öğrenciyi yalnızca akademik performans açısından değil, aynı zamanda; problem çözme becerisi yüksek, öz benliğinin farkında, çalışkan, hedef belirleyen, öz denetimi güçlü, sorumluluk sahibi, fedakârlık yapan, sosyal becerilere sahip, çok yönlü gelişim gösteren, öğrenmeye açık ve hedef odaklı bireyler olarak algılamışlardır. Araştırmada sonucuna göre öğrenci başarısında öğretmenlerin; öğrenci takibi yapma, rehberlik etme, öğrencinin bireysel özelliklerini keşfetme, paydaşlarla iletişim yapma, öğrenciye ilham verme, hedef belirlemede yardımcı olma, bireysel öğrenme yapma, öğrencinin potansiyelini açığa çıkartma, öğrencinin gelişimi destekleme sorumlulukları bulunduğu tespit edilmiştir. Ayrıca araştırmada öğretmenler, öğrencilere başarılı olmaları için kendini motive etmeli, meraklı olmalı, istekli olmalı, düzenli kitap okumalı, hayal kurmalı, hedef belirlemeli, kendi ilgisini farkında olmalı, sorumluluk sahibi olmalı, zamanı yönetmeli, ne istediğini bilmeli, düzenli tekrar yapmalı önerilerinde bulunmuştur.

Anahtar kelimeler: Başarı, Başarılı öğrenci, Öğretmen, Öğretmen Sorumluluğu


Bu makaleye nasıl atıf yapılır

APA 7th edition
Unsal, S., & Yildirim, I.D. (2025). Başarının Sessiz Mimarları: Öğretmenlerin Öğrenci Başarısındaki Sorumluluğu. Anadolu Türk Eğitim Dergisi, 7(2), 343-357.

Harvard
Unsal, S. and Yildirim, I. (2025). Başarının Sessiz Mimarları: Öğretmenlerin Öğrenci Başarısındaki Sorumluluğu. Anadolu Türk Eğitim Dergisi, 7(2), pp. 343-357.

Chicago 16th edition
Unsal, Serkan and Ilgin Doga Yildirim (2025). "Başarının Sessiz Mimarları: Öğretmenlerin Öğrenci Başarısındaki Sorumluluğu". Anadolu Türk Eğitim Dergisi 7 (2):343-357.

Kaynakça

    Aktan, S. (2012). Öğrencilerin akademik başarısı, öz düzenleme becerisi, motivasyonu ve öğretmenlerinin öğretim stilleri arasındaki ilişki (Doctoral dissertation, Balıkesir University, Turkey).

    Arslan, E. (2022). Nitel araştırmalarda geçerlilik ve güvenilirlik. Pamukkale Üniversitesi Sosyal Bilimler Enstitüsü Dergisi, 51(Özel Sayı 1), Ö395–Ö410. https://doi.org/10.30794/pausbed.1116878

    Cooper, H. M. (2015). The battle over homework: Commonground for administrators, teachers, and parents: Simonand Schuster.

    Creswell, J. W. (2016). Nitel araştırma yöntemleri: Beş yaklaşıma göre nitel araştırma ve araştırma deseni (3. bs.; M. Bütün, Çev.; M. Bütün & S. B. Demir, Eds.). Siyasal Kitabevi.

    Çelik, E.,& Gündoğdu, K. (2019). Öğrenci başarısının öğretmen tutumları açısından incelenmesi. Eğitimde Kuram ve Uygulama, 15(3), 245–260. https://dergipark.org.tr/tr/pub/eku

    Çeliköz, N., & Gül, M. (2021). Akademik olarak başarılı ve başarısız öğrencilerin genel başarı ve başarısızlığa yönelik algıları. Dicle Üniversitesi Sosyal Bilimler En stitüsü Dergisi, 27, 151–169.

    Çolakoğlu, J. (2002). Yaşam boyu öğrenmede motivasyonun önemi. Milli Eğitim Dergisi, 155–156 (Yaz-Güz).

    Darling-Hammond, L. (2000). Teacher quality and student achievement: A review of state policy evidence. Education Policy Analysis Archives, 8(1).

    Engelbrecht, P. (2013). Teacher responsibility and student achievement. International Journal of Educational Development, 33(4), 363–374.

    Erdoğdu, M. Y. (2007). Ana-baba tutumları ve öğretmen davranışları ile öğrencilerin akademik başarıları arasındaki ilişkiler. Sakarya Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 14.

    Erduran, M.,& Tekin, A. (2023). Öğretmen algılarının öğrenci başarısına etkisi: Nitel bir araştırma. Eğitimde Yeni Yönelimler Dergisi, 9(1), 33–49. https://dergipark.org.tr/tr/pub/eyd

    Genç, M., Karaçam, S., & Aydın, F. (2015). Fen Bilimleri öğretmenlerine göre başarılı öğrenci. HAYEF Journal of Education, 12(1), 5–24.

    Gobena, G. A. (2018). Family socio-economic status effect on students’ academic achievement at College of Education and Behavioral Sciences, Haramaya University, Eastern Ethiopia. Journal of Teacher Education and Educators, 7(3), 207–222.

    Harrison, C., & Killion, J. (2007). Ten roles for teacher leaders. Educational Leadership, 65 74-77.

    Hughes, J. N., Zhang, D., & Hill, C. R. (2006). Peer assessments of normative and individua lteacher-student support predict social acceptance and engagementamonglow-achievingchildren. Journal of School Psychology, 43(6), 447–463.

    İlgar, S. C. (2014). Nitel veri analizinde bilgisayar programları kullanılması. İstanbul Sabahattin Zaim Üniversitesi Yayınları.

    Metin, O., & Ünal, Ş. (2022). İçerik analizi: Nitel ve nicel paradigma açısından analitik bir değerlendirme. Turkish Academic Research Review, 7(2), 505–527.

    Merriam, S. B. (2013). Nitel araştırma: Desen ve uygulama için bir rehber (3. Baskıdan Çeviri, Çeviri Editörü: S. Turan). Ankara: Nobel Yayın Dağıtım

    Mulholland, J., & Wallace, J. (2001). Teachers and student outcomes. Teaching and Teacher Education, 17(4), 437–452.

    Nisrofah, S. (2023). Examining the influence of permissive parenting on student motivation for learning. Tadibia Islamika, 3(1), 12–20. https://doi.org/10.28918/tadibia.v3i1.346

    Oxford, M. L., & Lee, J. O. (2011). The effect of family processes on school achievement as moderated by socioeconomic context. Journal of School Psychology, 49(5), 597–612.

    Özcan, N., & Keskin, Y. (2024). Akademik başarısı yüksek öğrencilerin sahip oldukları değerler ve kişilik özellikleri: Öğrenci, veli ve öğretmen üçgeninde sekizinci sınıf öğrencilerine yönelik durum çalışması. Korkut Ata Türkiyat Araştırmaları Dergisi, 15, 939–960.

    Özdaş, F. (2019). Lise öğrencilerinin akademik başarısını etkileyen öğretmen tutum ve davranışları: Nitel bir analiz. Turkish Studies-Educational Sciences, 14(3).

    Özgüven, İ. E. (2002). Eğitimde başarıyı etkileyen psikolojik faktörler. Nobel Yayıncılık.

    Pease, S. K. (2018). Success for every child: The impact of teacher perceptions on student achievement.

    Rubie-Davies, C. M. (2007). Classroom interactions: Exploring the practices of high- and low-expectation teachers. British Journal of Educational Psychology, 77(2), 289–306. https://doi.org/10.1348/000709906X101601

    Rubie-Davies, C. M., Peterson, E. R., Sibley, C. G., & Rosenthal, R. (2015). A teacher expectation intervention: Modelling the practices of high expectation teachers. Contemporary Educational Psychology, 40, 72–85. https://doi.org/10.1016/j.cedpsych.2014.03.003

    Sarıer, Yılmaz. (2016). Türkiye de öğrencilerin akademik başarısını etkileyen faktörler. Hacettepe University Journal of Education, 31, 1–1. https://doi.org/10.16986/HUJE.2016015868

    Savaş, E., Taş, S., ve Duru, A. (2010). Matematikte öğrenci başarısını etkileyen faktörler. İnönü Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 11(1), 113–132.

    Spradlin, K. D. (2023). Teachers’ perceptions about student success in the high school coteaching environment (Doctoral dissertation, Walden University). Walden Dissertations and Doctoral Studies Collection. Walden University ScholarWorks. https://scholarworks.waldenu.edu/dissertations

    Şama, E., & Tarım, K. (2007). Öğretmenlerin başarısız olarak algıladıkları öğrencilere yönelik tutum ve davranışları. Türk Eğitim Bilimleri Dergisi, 5(1), 135–152. https://dergipark.org.tr/tr/pub/tebd

    Şahin Okudan, A. (2024). Öğrencinin akademik başarısında öğretmenin etkisine yönelik bir inceleme. Spor, Eğitim ve Çocuk, 4(3), 11–28. https://doi.org/10.5505/sec.2024.21931

    Tschannen-Moran, M., & Woolfolk-Hoy, A. (2001). Teacher efficacy: Capturing an elusive construct. Teaching and Teacher Education, 17, 783–805

    Urhahne, D. (2015). Teacher behavior as a mediator of the relationship between teacher judgment and students’ motivation and emotion. Teaching and Teacher Education, 45, 73–82. https://doi.org/10.1016/j.tate.2014.09.00

    Van Manen, M. (2007). Phenomenology of practice. Phenomenology & Practice, 1(1), 11–30. https://doi.org/10.29173/pandpr19803

    Varış, F. (1984). Eğitimde program geliştirme: Teori ve teknikler. Ankara Üniversitesi Eğitim Fakültesi Yayınları.

    Yalçın, H. (2022). Bir araştırma deseni olarak fenomenoloji. Anadolu Üniversitesi Sosyal Bilimler Dergisi, 22(Özel Sayı 2), 213–232. https://doi.org/10.18037/ausbd.1227345

    Yıldırım, A., & Şimşek, H. (2021). Sosyal bilimlerde nitel araştırma yöntemleri (12. baskı). Seçkin Yayıncılık.

    Wallace, M. R. (2009). Making sense of thelinks: Professional development, teacher practices, and student achievement. Teachers College Record, 111(2), 573–596. https://doi.org/10.1177/016146810911100205