Dijital Okuryazarlık ile İlgili Gerçekleştirilen Çalışmaların Analizi

Cihan Salma & Recep Kahramanoğlu

doi:https://doi.org/

Orjinal Araştırma Makalesi | Anadolu Türk Eğitim Dergisi 2024, Cil. 6(2) 196-213

Dijital Okuryazarlık ile İlgili Gerçekleştirilen Çalışmaların Analizi

Cihan Salma & Recep Kahramanoğlu

ss. 196 - 213 | Makale No: MANU-2406-03-0003.R2

Yayın tarihi: Haziran 30, 2024 | Okunma Sayısı: 12 | İndirilme Sayısı: 17

PDF İndir

Özet

Dijital okuryazarlık, dijital dünyada temel faaliyetleri (anlama, araştırma, sorgulama, iletişim kurma ve öğrenme) sürdürülebilirlik için gerekli olan bir yeterlilik olarak listelenmiştir. Ayrıca, belgeler ve teknolojik temelli araç ve gereçler etkin bir şekilde kullanılabilmesi için dijital okuryazarlığın korunmasına sahip olmak son derece önemlidir. Bu sistemlerin, dijital dünyada etkili ve verimli bir şekilde çalışmak, bilgi edinmek ve iletişim bilgileri için gereklidir. Bu bağlamda 2017-2022 yılları arasında dijital okuryazarlık konusunda yapılan lisans üstü tezler ve makalelerin analizlerinin yapıldığı bu teknolojik, nitel araştırma yöntemlerinden sistematik literatüre geçme rekoru kırıldı. Çalışmanın verileri DergiPark ve YÖK Ulusal Tez Merkezi akademik veri tabanlarından elde edilmiştir. Tarama sonucu elde edilen çalışma bireyin betimsel analizi ile çözümlendi. İncelenen 37 adet tez, 35 adet makale çeşididir. Araştırma kapsamına ilişkin geniş kapsamlı, dijital okuryazarlık konusunun giderek artan bir popülerlik gösterdiği ve özellikle 2021 ve 2022 yıllarında ortaya çıkan özellikler belirgin bir şekilde görülüyordu. İncelenen kişilerin büyük bir kısmı (%75) güzel ortalamalara dayanmaktadır. Örnekleme yöntemleri, en sık kullanılan yöntemlerin uygun olduğu (%16,66) görülmektedir. Veri toplama araçları arasında en yaygın kullanılan araç ölçekleri (54) olmuştur. Nicel veri analiz yöntemlerinin (%90,82) büyük bir oran tercih edildiği ve özellikle kestirimsel yöntemlerin (%86,95) yaygın olduğu tespit edilmiştir. Araştırmanın sonuçları, dijital okuryazarılık ilişkisi araştırmalarının çeşitliliğini ve derinliğini artırmak için karma ve nitel yöntemlerin daha fazla sayıdaki özgürlüklerini vurgulamaktadır. Ayrıca, programlardaki eksikliklerin giderilmesi, formül yöntemlerinin açıklanması ve daha çeşitli veri toplama ve analiz tekniklerinin eklenmesi esas esasları. Dijital okuryazarlık eğitim programlarının geliştirilmesi ve bu konuda eğitilmesi, dijital dünyada daha yetkin ve orada kalmalarını sağlayacak.

Anahtar Kelimeler: Dijital okuryazarlık, sistematik literatür taraması, betimsel analiz

Bu makaleye nasıl atıf yapılır?

APA 6th edition
Salma, C. & Kahramanoglu, R. (2024). Dijital Okuryazarlık ile İlgili Gerçekleştirilen Çalışmaların Analizi . Anadolu Türk Eğitim Dergisi, 6(2), 196-213.

Harvard
Salma, C. and Kahramanoglu, R. (2024). Dijital Okuryazarlık ile İlgili Gerçekleştirilen Çalışmaların Analizi . Anadolu Türk Eğitim Dergisi, 6(2), pp. 196-213.

Chicago 16th edition
Salma, Cihan and Recep Kahramanoglu (2024). "Dijital Okuryazarlık ile İlgili Gerçekleştirilen Çalışmaların Analizi ". Anadolu Türk Eğitim Dergisi 6 (2):196-213.

Kaynakça

Akyol, H. (2012). Türkçe ilk okuma yazma öğretimi. Pegema. [Google Scholar]
Baki, Y. (2015). Dijital öykülerin altıncı sınıf öğrencilerinin yazma sürecine etkisi (Doktora Tezi). Atatürk Üniversitesi, Erzurum. [Google Scholar]
Banaszewski, T. M. (2005). Digitalstorytelling: supportingdigitalliteracy in grades 4-12 (Yüksek Lisans Tezi). Institute of Technology, Georgia. [Google Scholar]
Bayrakcı, S. (2022). Dijital okuryazarlık kavramlar, Modeller ve Ölçüm (1. Baskı). Çizgi Kitabevi. [Google Scholar]
Castells, M. (2004). "An Introductiontothe Information Age". In F. Webster (Ed.), The Information Society Reader. Londra: Routledge. [Google Scholar]
Celot, P. (2010). Study on assessmentcriteriaformedialiteracylevels. Eavi. [Google Scholar]
De Vaus, D. A. (2001). Researchdesign in socialresearch. London: Sage Publications. [Google Scholar]
Gilster, P. (1997). Digitalliteracy. New York: Wiley&Sons. [Google Scholar]
Gündüz, Ş., & Odabaşı, F. (2004). Bilgi çağında öğretmen adaylarının eğitiminde öğretim teknolojileri ve materyal geliştirme dersinin önemi. TheTurkish Online Journal of EducationalTechnology (TOJET), 3(1). [Google Scholar]
Güneş, F. (2013). Türkçe öğretimi yaklaşımlar ve modeller. Pegem Akademi. [Google Scholar]
Gür, Z. B., & Duman, S. N. (2024). Dijital okuryazarlık ile ilgili tezlerin sistematik derlemesi. Ulusal Eğitim Akademisi Dergisi (UEAD), 8(1), 126-137. [Google Scholar]
Hett, K. (2012). Technology-supportedliteracy in theclassroom: Using audiobooksanddigitalstorytellingtoenhanceliteracyinstruction. Illinois Reading CouncilJournal, 40(3), 3-13. [Google Scholar]
Hızal, A. (1992). İlköğretim uygulamalarında eğitim teknolojisinden yararlanma olanakları. Hacettepe Üniversitesi Eğitim Fakültesi Dergisi, 8, 81-87. [Google Scholar]
Jesson, J., Matheson, L., &Lacey, F. M. (2011). Doingyourliteraturereview: Traditionalandsystematictechniques. London: SAGE. [Google Scholar]
Kraus, S., Breier, M., &Dasi-Rodriquez, S. (2020). The art of crafting a systematicliteraturereview in entrepreneurshipresearch. International Entrepreneurshipand Management Journal, 16(3), 1023-1042. doi: 10.1007/s11365-020-00635-4. [Google Scholar] [Crossref]
Ng, W. (2012). Can weteachdigitalnativesdigitalliteracy? Computers&Education, 59(2), 1065-1078. [Google Scholar]
Onursoy, S. (2018). Üniversite gençliğinin dijital okuryazarlık düzeyleri: Anadolu üniversitesi öğrencileri üzerine bir araştırma. Gümüşhane Üniversitesi İletişim Fakültesi Elektronik Dergisi, 6(2), 989-1013. [Google Scholar]
Prensky, M. (2001). "DigitalNatives, DigitalImmigrants". On the Horizon, 9(5), 1–6. doi: 10.1108/10748120110424816. [Google Scholar] [Crossref]
Tezci, E., &Perkmen, S. (2013). Oluşturmacı perspektiften teknolojinin öğrenme-öğretme sürecine entegrasyonu. In K. Çağıltay& Y. Göktaş (Eds.), Öğretim teknolojilerinin temelleri: teoriler, araştırmalar, eğilimler (s. 185-211). Ankara: PegemA. [Google Scholar]
Torraco, R. (2016). Writingintegrativeliteraturereviews: Using thepastandpresenttoexplorethefuture. Human Resource Development Review, 15(4), 404-428. https://doi.org/10.1177/1534484316671606 [Google Scholar] [Crossref]
Uzun, Y., &Çeli̇k, G. (2020). Akademisyenlerin okuryazarlık algısındaki değişimler. OPUS Uluslararası Toplum Araştırmaları Dergisi, 15(22), 1134-1156. https://doi.org/10.26466/opus.646592 [Google Scholar] [Crossref]
Webster, F. (2004). "The Network Society". In F. Webster (Ed.), The Information Society Reader. Londra: Routledge. [Google Scholar]
Yamaç, A. (2015). İlkokul üçüncü sınıf öğrencilerinin yazma becerilerinin gelişiminde dijital hikâyelerin etkisi (Doktora Tezi). Gazi Üniversitesi, Ankara. [Google Scholar]
Yang, Y-T. C., &Wu, W-C. I. (2012). Digitalstorytellingforenhancingstudentacademicachievement, criticalthinking, andlearningmotivation: A year-longexperimentalstudy. Computers&Education, 59(2), 339-352. [Google Scholar]

Cilt 6 Sayı 2

Haziran 2024

Tüm Makaleler